وبلاگ سلامت دهان و دندان

آشنایی با ارتودنسی

داشتن دندان های زیبا و لبخندی متناسب برای هر فردی ایدآل است. حال بعضی افراد به دلایل متعدد دندان های نامنظمی دارند و یا به دلیل ناهنجاری فک، چانه این افراد یا به سمت جلو یا به شمت عق کشیده شده اشت.

ارتودنسی از یک سری ابزار برای منظم کردن دندان ها و متناسب کردن فک بالا و پایین بهره می برد.

پلاک دندان (لایه‌ی نازکی از رسوبات میکرو ارگانیسم و آلی حاوی باکتری‌های مضر) از مهمترین مشکلات بهداشت دهان ودندان در زمان ارتودنسی  می‌باشد. وجود بریس‌ها یا سایر ابزار ارتودنسی از بین بردن این پلاک‌ها را دشوارتر می‌کند.

از بین بردن پلاک یکی از مهم‌ترین روش‌های حفظ مناسب بهداشت دندان ها و لثه‌ها است. سه روش برای این منظور وجود دارد که شامل رژیم غذایی، نگهداری روزانه ومراقبت های ارتودنسی و معاینه‌ی حرفه‌ای و منظم دندان‌ها می‌باشد.

بنابراین باید توجه ویژه ای به رعایت بهداشت دهان و دندان حین ارتودنسی و هم چنین رژیم غذاییتان داشته باشید زیرا در این دوران دندان ها و لثه حساس تر هستند.

مسواک زدن

در طول مدت درمان با ارتودنسی، تعداد دفعات مسواک زدن باید افزایش داده شود. متخصص ارتودنسی مسواک‌های کوچکی را به بیمار نشان می‌دهد که برای تمیز کردن پشت سیم ارتودنسی مفید است.

بیمار باید تمام براکت‌ها را یک به یک از همه طرف مسواک بزند یادگیری نحوه استفاده از نخ دندان ارتودنسی در این مرحله اامی است .

برای مسواک زدن در حین ارتودنسی می توان از مسواک مخصوص این کار استفاده کرد. این وسیله مسواک بین دندانی یا پروکسابراش (Proxsabrush) نام دارد. این مسواک یک فرچه مانند است که دور تا دور آنرا برس فرا گرفته و از آن به آرامی برای تمیز کردن فضاهای خالی کوچک بین سیم ها و اطراف براکت ها استفاده می شود.

تعداد دفعات مسواک زدن

گاهی پیش می آید که فردی با دندان های ارتودنسی شده به متخصص ارتودنسی خود مراجعه می کند و از پوسیدگی و وجود پلاک دندان شکایت می کند در حالی که مسواک زدن را رعایت کرده و نحوه صحیح آنرا نیز فرا گرفته است.

در این گونه مواقع اکثرا مشکل تعداد دفعات مسواک زدن است یعنی فرد باید با وجود انجام روش صحیح مسواک زدن، تعداد دفعات مسواک زدن را نیز مد نظر داشته باشد.

بعد از هر وعده غذایی باید مسواک زده شود و پیش از خوابیدن حتما باید دندان ها تمیز و مسواک زده باشند.

طریقه صحیح مسواک زدن

• مسواک را با زاویه صاف بگیرید و ابتدا سطح بیرونی دندان ها را تمیز کنید. از حرکات دورانی و ارتعاشی استفاده کنید.
• فضای بین لثه ها و بریس ها را با زاویه دادن به مسواک (به سمت بالا برای فک بالا) تمیز کنید. مسواک را به آرامی و دورانی حرکت دهید.
• باقی بخش های بیرونی دندان را با زاویه دادن به مسواک تمیز کنید. (به سمت پایین برای دندان های پایینی)
• سطوح جویدنی دندان های فک بالا و پایین را با دقت مسواک کنید.
• مسواک زدن را با تمیز کردن سطوح داخلی دندان ها پایان دهید.

نخ دندان

نخ دندان کشیدن حتی برای افرادی که از ارتودنسی استفاده نمی کنند کار دشوار و وقت گیری است مخصوصا اینکه طریقه درست کشیدن نخ دندان هم مهارت خاصی را می طلبد. اما نباید فراموش کرد که هیچ چیز بهتر از نخ دندان معمولی نیست.

جایگزین هایی نیز برای نخ دندان معمولی وجود دارد که افرادی که نمی توانند از نخ دندان معمولی استفاده کنند که نخ دندان سوپر فلاس از جمله آنهاست.

روش صحیح نخ دندان کشیدن

ابتدا نخ دندان را از زیر سیم بین دو دندان رد کرده و با حرکت c شکل نخ را به بالا و پایین به آرامی حرکت دهید . این عمل را برای تک تک دندان ها تکرار کنید . هرگز نخ دندان را با حرکت اره ای شکل ما بین دندان های ارتودنسی شده نکشید.

البته دندانپزشک شما پس از قرار دادن براکت ها مشاوره لازم و آموزش صحیح نحوه مسواک زدن و کشیدن نخ دندان را به شما خواهد گفت.

رژیم غذایی

رژیم غذایی مناسب در طول دوران ارتودنسی از اهمیت بالایی برخوردار است. بیماران ارتودنسی باید به غذاهای مصرفی خود توجه کنند.

خوردن خوراکی‌های سفتی مانند بادام زمینی، هویج خام، مواد چسبناکی از قبیل پاستیل و البته یخ، که هیچ وقت خوب نیست، خم شدن و شکستن سیم و براکت‌ها و طولانی شدن درمان را به دنبال خواهد داشت.

بنابراین افرادی که از ارتودنسی استفاده می کنند باید در تغذیه ارتودنسی محتاط باشند و قبل از خوردن فکر کنند که آیا این خوراکی به بریس و دندان‌ها آسیب می‌زند یا خیر.

استفاده از دهانشویه

علاوه بر مسواک زدن و استفاده از نخ دندان، برای حفظ بهداشت دندان های ارتودنسی شده باید از دهانشویه حاوی فلوراید نیز استفاده شود.

این دهانشویه ها دندان های شما را در برابر پوسیدگی و ایجاد حفرات ریز و درشت در طول ارتودنسی محافظت می کند. همچنین این مواد برای کاهش بوی بد دهان نیز کاربرد دارند.

منبع: https://www.ada.org

دندانپزشکی (Dentistry) یکی از شاخه‌های پزشکی است که در سطح عمومی شامل بررسی، تشخیص، پیشگیری و درمان مشکلات و بیماری‌های دهان و دندان می‌شود و نیاز به مهارت و توانایی‌های فردی خاصی نیز دارد.

در زمان گذشته دندانپزشکان را مساوی با دندانسازان می‌دانستند.

مهمترین وظیفه یک دندانپزشک، تشخیص و درمان بیماری ها و ناهنجاری های دهان و دندان استو به طور کلی به همه بیماری های دهان مربوط می شود پس شاید بهتر باشد این رشته را دهان پزشکی بنامیم.

دندانپزشکی یک علم تخصصی است که وظیفه آن حفظ سلامت دهان و دندان است.

 دندانپزشکی می تواند از بسیاری بیماری‌ها در مرحله اولیه اطلاع پیدا کند و آنها را درمان کند و از پیشرفت آن جلوگیری کند.

آیا دندانپزشکی صرفا کار عملی بدون نیاز به دانش تئوری زیادی است؟

بسیاری از مردم فکر میکنند که دندانپزشکی رشته ای کاملا عملی و تکنیکی است.

 این در حالی است که اگر دانشجوی دندانپزشکی تنها فن و تکنیک این رشته را فراگرفته اما در علوم پایه ضعیف باشد، در نهایت یک دندانساز خواهد شد یعنی چنین فردی کار روی دندان را فراگرفته است اما از علم پزشکی بی نصیب می باشد.

دروس دندانپزشکی

در دندانپزشکی، بعد از دوسال خواندن دروس عمومی پزشکی وارد دروسی تخصصی صرفا مربوط به دهان و سر و گردن می شوید.

دروس دندانپزشکی تا حدودی آسان تر از درس های پزشکی و داروسازی هستند. در دندانپزشکی کار عملی بیشتر است و واحد های عملی نسبت به پزشکی بیشتر است.

تخصص های رشته دندانپزشکی

رشته دندانپزشکی در مقاطع بالاتر به تخصص های بسیاری تقسیم می شود که مهمنرین آنها به شرح زیر است:

• ارتودنسی
• تشخیص بیماری های دهان

• نتیست: جراحی لثه
• اندودنتیکس: درمان ریشه

• رادیولوژی دهان، فک و صورت
• اندودنتیست: متخصص درمان ریشه
• پاتولوژیست دهان و دندان: آسیب شناسی دهان، فک و صورت
• پروستودنتیست: پروتزهای دندانی و ایمپلنت

آینده شغلی رشته دندانپزشکی

در کشور ایران نزدیک به ۱۲ هزار دندانپزشک وجود دارد و از سوی دیگر سالانه ۱۸ دانشکده دندانپزشکی دولتی و خصوصی موجود در کشور بیش از ۱۰۰۰ دندانپزشک تربیت می کنند.

با افزایش فارغ‌التحصیلان در این رشته  فرصت‌های شغلی این رشته رو به کاهش است. به علاوه  افزایش رعایت بهداشت دهان و دندان در جامعه نیز عامل دیگری در کاهش مراجعه کننده خواهد بود.

البته‌ افزایش‌ تعداد دندانپزشکان‌ جوان‌ بیکار تنها مشکل‌ ایران‌ نیست‌ چون‌ طبق‌ بررسی‌ها و پیش‌بینی‌های‌ جوامع‌ علمی‌ خارج‌ از کشور، در سال‌ 2030 میلادی‌ بهداشت‌ دهان‌ و دندان‌ مردم‌ به‌ اندازه‌ ای‌ خوب‌ خواهد بود که‌ دندانپزشکی عمومی‌ به‌ بخشی‌ از پزشکی‌ عمومی‌ باز می‌گردد و رشته‌ دندانپزشکی تنها جنبه تخصصی پیدا میکند.

yun.ir/sdmm8c

با این حال اهمیت زیبایی دندان در بین مردم رو به افزایش است که فرصت شغلی بسیار مناسبی برای متخصصین این رشته به ارمغان می‌آورد.

 نکته مثبت این شغل این است که اکثرمراجعه کننده‌ها یک دندانپزشک را بر می‌گزینند و به مراجعه‌کننده ی دائمی آن دندانپزشک تبدیل می‌شوند.

معایب و مشکلات

دندانپزشکی رشته ای است که پس از پایانتحصیلات به طور کامل عملی می شودو با بیمار کاملا برخورد دارد، بنابراین امکان انتقال بیماری‌های عفونی مثل هپاتیت یا ایدز از بیمار به پزشک بسیار زیاد است و دندانپزشکان باید همواره به اصول کنترل عفونت توجه داشته باشند.

 همچنین یک دندانپزشک باید بطور مرتب نرمش و ورزش کند تا دچار کمردرد و پادرد مزمن نگردد.

امکان تحصیل در خارج از کشور

امکان تحصیل در دانشگاه‌های آلمان، آمریکا و کانادا وجود دارد که از لحاظ تراز علمی در سطح دانشگاه‌های شهید بهشتی و تهران هستند ولی از نظر امکانات و تجهیزات بسیار پیشرفته‌تر می‌باشند.

 به طور کلی دندانپزشکی در تمام کشورها از لحاظ موقعیت شغلی جزو ۵ شغل برتر محسوب می‌شود.

گذراندن دوره طرح

در رشته دندانپزشکی هم مانند پزشکی باید طرح گذراند.

 در طول دوره طرح عمومی که حدود ۲ سال است، حق مطب زدن نداید اما میشود به طور خصوصی و پاره وقت پیش یک دندان پزشک مشغول به کار شد.

منبع: https://dentistcommunity.ir

ارتودنسی که یکی از تخصص های رشته دانپزشکی است به معنای دندان های منظم است.

بر حسب هدفی که در ارتودنسی به دنبال آن هستیم میتوان ارتودنسی را به دسته های زیر طبقه بندی کرد:

• تغیر الگوی دندان ها یا فک

از این نظر میتوان ارتودنسی را به دو بخش تصحیح موقعیت دندان ها یا تغییر الگو جهت رشد فکین متمرکز کرد.

• نوع دستگاه ارتودنسی

از نقطه نظر نوع دستگاه های به کار رفته ، می توان ارتودنسی را  به درمان با دستگاه های ثابت و متحرک تقسیم بندی کرد.

دستگاه های ثابت ، دستگاه هایی هستند که بیمار ، در طول درمان نمی تواند آن ها را از دهان خارج کند. اجزای تشکیل دهنده ی این دستگاه ها ، براکت و سیم می باشد.

دستگاه های متحرک ارتودنسی یا پلاک، دستگاه هایی هستند که بیمار در طول درمان می تواند به راحتی آن ها را از دهان خود خارج کند. البته در زمان های محدود مانند زمان غذا خوردن ، مسواک زدن و استفاده از نخ دندان.

سن مناسب برای انجام ارتودنسی

کودکان

طبق نظر انجمن ارتودنتیست‌های آمریکا (AAO) اولین سن مراجعه جهت معاینه ۷ سالگی می‌باشد.

1. بزگسالان

برخلاف نظرراجع عموم، درمان جهت حرکت دندانی در تمام سنین مقدور می‌باشد و بخش اعظم بیماران را بزرگسالان تشکیل می‌دهند.

مشکلات فکی در بزرگسالان با درمان سیم کشی دندان یا روش های دیگر قابل درمان نمی‌باشد و در موارد شدید نیاز به درمان‌های جراحی می‌باشد.

انواع روش های ارتودنسی

ارتودنسی روش های متفاوتی دارد و بنابه خواست و نظر فرد بیمار، نظر متخصص ارتودنسی و البته بر پایه هزینه انجام آن یکی از روش های ارتودنسی جهت درمان فرد انتخاب می شود.https://bit.ly/2VlkW7I

در ادامه با اشاره به انواع روش های سنتی ارتودنسی ، به توضیح کامل مهمترین آنها می پردازیم:

• ارتودنسی ثابت
• ارتودنسی متحرک
• ارتودنسی لینگوال

ارتودنسی ثابت

در دستگاه ارتودنسی ثابت اجزا به صورت نگین هایی که براکت نام دارند، برروی دندان چسبانده شده و ثابت می گردند .

 براکتها، سیم های ارتودنسی را در محل نگه میدارند و نیروی سیم ها ، کشسی را به دندان منتقل میکنند و به این ترتیب دندان جابجا میشود. 

این روش درمانی برای دندان های دائمی که کاملا رشد کرده اند کاربرد بیشتری دارد. به عبارت دیگر این روش برای یزرگسالان بیشتر تجویز می شود.

مزیت دیگر این درمان این است که برخلاف درمانهای متحرک ، ارتودنسی ثابت وابسته به همکاری بیمار نمی باشد. که این قضیه بویژه در مورد کودکان و نوجوانان غیر همکار که دستگاههای متحرک را به میزان کافی استفاده نمیکنند حائز اهمیت میباشد.

ارتودنسی متحرک

در این روش ، براکت‌ها به دندان نچسبیده و به گونه‌ای طراحی شده‌اند که متناسب با سایز و دهان افراد باشند.

دستگاه‌های ارتودنسی متحرک به طور معمول به دو دسته‌ تقسیم می‌شوند:

دسته اول متناسب با حرکت‌های ساده دندانی و دسته دوم برای ایجاد حرکت در فک بالا و پایین در نظر گرفته شده است.

روش های نوین ارتودنسی

روش انکوریج موقت

در مواردی متخصص ارتودنسی با توجه به شرایط دندان های فرد، قصد حرکت دادن یک دندان بدون جابجایی و حرکت دادن دندان های دیگر را دارد. به این امر انکوریج گفته می شود.

در واقع این موضوع به متخصص ارتودنسی کمک می کند تا بتواند یک یا چند دندان را بدون حرکت دادن دندان های خاصی در دهان حرکت دهد.

در این روش، ایمپلنت هایی درون استخوان جایگذاری خواهند شد و از آنجایی که مانند دندان های طبیعی قابلیت جابجا شدن را ندارند، می توان از آن ها به عنوان تکیه گاه یا اهرم استفاده نمود.

ارتودنسی دیمون

این روش از جدید ترین روش های ارتودنسی محسوب می شود. در این روش، طول درمان ارتودنسی بطرز چشمگیری کاهش و سرعت پیشرفت ارتودنسی بر روی دندان‌ها افزایش پیدا کرده است.

 براکت‌های کاربردی که از یک سیستم کاملا خودکار برای ایجاد حرکت دندان‌ها برخوردارند، می‌توانند فی و یا شفاف باشند.

در روش ارتودنسی دیمون براکت‌ها داری خودبست و دریچه هستند و بصورت خودکار باز و بسته می‌شوند.

ارتودنسی نامرئی

بسیاری از بیماران مایل به دیده شدن براکت های ارتودنسی بر روی دندان هایشان نیستند به همین منظور از روش ارتودنسی نامرئی استفاده می کنند.

در این روش از پلاک‌های شفاف که با تکنولوژی کامپیوتری و چاپگرهای سه بعدی ساخته می‌شوند، استفاده می‌شود.

بسته به شدت مشکل بیمار تعدادی پلاک شفاف ساخته می‌شود که هر کدام دندان‌ها را مقدار کمی حرکت می‌دهند.

در این روش  بیمار می‌تواند پلاک‌ها را در موقع غذا خوردن، مسواک زدن و موقعیت‌های خاص اجتماعی از دهان خارج کند.

با توجه به اینکه این درمان نیازمند استفاده از تکنولوژی بالایی می‌باشد هزینه این روش معمولا ۵/۲ تا ۳ برابر روش معمولی می‌باشد.

طراحی سفارشی لبخند

این سیستم ارتودنسی که در سطح بالایی مهندسی شده است از اسکن های دیجیتالی سه بعدی دندان ها و نرم افزار برنامه ریزی درمان CAD/CAM ساخته می شود.

این سیستم ارتودنسی سریع بهترین تکنولوژی ساخت و رایانه را به کار می گیرد تا بازدهی جابه جایی دندان را بهبود ببخشد.

نتیجه نهایی این شیوه زمان درمان را تا ۳۷ درصد و تعداد مراجعه به کلینیک برای معاینه را تا ۲۵ درصد بهبود می بخشد.

طول دوره درمان در انواع ارتودنسی

مدت زمان درمان با توجه به شدت مشکل بیمار متغیر می‌باشد ولی در کل درمان ظرف مدت ۱۸ – ۱۲ ماه در اکثر بیماران قابل انجام است.

بیماران با مشکل شدیدتر نیاز به دوره طولانی‌تر درمان دارند ، از جمله درمان‌های طولانی به قوس آوردن دندان‌های نهفته می‌باشد.

     منبع: www.toothhealth.ir